color temperature ค่าอุณหภูมิของสีที่เปลี่ยนไปตามอุณหภูมิความร้อน
อุณหภูมิสี (color temperature) หมายถึงสีที่เกิดขึ้นจากการให้ความร้อนผ่านวัตถุสีดำหรือเผาไหม้วัตถุสีดำ เมื่อมีความร้อนเกิดขึ้นที่วัตถุสีดำ วัตถุนั้นๆก็จะมีการดูซับความร้อน จนได้ในระดับต่างๆ สีจะเป็นแปลงไปตามอุณหภูมิที่ได้รับ (การเผาไหม้จะเป็นวัตถุ-โลหะสีอื่นก็ได้ ที่เปรียบเทียบให้เป็นสีดำเพราะไม่มีการสะท้อนแสง จึงทำให้ได้สีที่เกิดขึ้นตรงกับการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิที่ตัววัตถุ)
เรามาดูกันว่าค่าอุณหภูมิองศาเคลวินเมื่อนำมาเปรียบเทียบกับองศาเซลเซียสเพื่อประกอบความเข้าใจในอุณหภูมิ เริ่มจากที่ค่า 0k องศาเคลวินจะมีค่าเท่ากับ -273 ํC(องศาเซลเซียส)
ค่าของสีที่มักเขียนมากับหลอดไฟชนิดต่างๆ แต่ส่วนใหญ่จะใช้เขียนกำกับไว้กับหลอดไฟLED เรามีวิธีการดูค่าสีง่ายๆจากโทนสี ว่าอยู่ในช่วงอุณหภูมิเท่าไหร่ หากทำการทดลองให้ความร้อนไปที่วัตถุสีดำในระดับต่างๆจะทำให้เกิดสีดังนี้
- เมื่อให้ความร้อนจนทำให้วัตถุสีดำร้อนไปที่ระดับ 2000เคลวิน จะได้แสงโทนสีแดง
- เมื่อให้ความร้อนจนทำให้วัตถุสีดำร้อนไปที่ระดับ 3000เคลวิน จะได้แสงโทนสีแดงอมส้ม
- เมื่อให้ความร้อนจนทำให้วัตถุสีดำร้อนไปที่ระดับ 3500เคลวิน จะได้แสงโทนสีส้ม
- เมื่อให้ความร้อนจนทำให้วัตถุสีดำร้อนไปที่ระดับ 5000เคลวิน จะได้แสงโทนสีแสงสว่างอมเหลืองนิดๆ
- เมื่อให้ความร้อนจนทำให้วัตถุสีดำร้อนไปที่ระดับ 5500เคลวิน จะได้แสงโทนสีขาว
- เมื่อให้ความร้อนจนทำให้วัตถุสีดำร้อนไปที่ระดับ 8000เคลวิน จะได้แสงโทนสีน้ำเงิน
อุณหภูมิในช่วงต่างๆที่เกิดการเปล่งแสงสีสันต่างๆขึ้นมาเป็นอุณหภูมิสี color temperature มีหน่วยเป็น K องศาเคลวิน ซึ่งเมื่อเรามาเทียบดูหากเราต้องการแสงสีขาวที่ระดับ6500kที่เป็นแสงเดย์ไลท์ จะต้องทำการเผาให้วัตถุสีดำมีค่าอุณหภูมิที่6500k ถ้าเทียบเป็นองศาเซลเซียสจะมีความร้อนถึง 6,227 ํC ถึงจะได้แสงไฟสีขาวออกมาในระดับ6500เคลวิน
ยกตัวอย่างled สีที่นิยมใช้กันทั่วๆไป
– led มีค่าสีอยู่ในช่วง 3000-3200k คือการทำให้วัตถุสีดำร้อนจนถึงช่วงอุณหภูมิ3000-3200เคลวิน ก็จะทำให้วัตถุเปล่งแสงออกมาเราสามารถมองเห็นเป็นแสงสีวอร์มไวท์(warm white) แสงจะมีสีออกมาเป็นโทนแสงสว่างอมเหลือง
– led 6000-6500k เมื่อวัตถุสีดำถูกทำให้เกิดความร้อนจนถึงช่วงอุณหภูมิ6000-6500องศาเคลวิน ก็จะเปล่งแสงออกมาเป็นสีขาว (cold white) ซึ่งค่าสีจะมีสีฟ้าอ่อนๆเจือปนอยู่บ้างทำให้แสงที่ออกมาสว่างสดใสเป็นแสงตอนช่วงกลางวัน(daylight)